Majestatyczna Bazylika św. Pawła za murami jest największą, po Bazylice Watykańskiej, świątynią w Rzymie. Zaliczana jest w poczet czterech Bazylik Patriarchalnych, co nadaje jej pierwszorzędnego znaczenia.Na jej zwiedzanie lepiej przeznaczyć więcej czasu, jako, że nie znajduje się w centrum. Spokojnie dojedziemy tam jednak linią metra B, bezpośrednio spod Collosseum.
Budowla powstała w miejscu pochówku św. Pawła. Założona przez Konstantyna, została następnie rozbudowana w czasach Teodozjusza, Walentyniana i Arkadiusza. Swoje obecne rozmiary przybiera za panowania cesarza Honoriusza. Do czasów rozbudowania bazyliki św. Piotra pozostanie największą świątynią na obszarze Wiecznego Miasta. 1348 rok przyniósł zniszczenie w postaci trzęsienia ziemi. Kościołowi udało się przetrwać, ale zniszczeniu uległy zabytkowe kampanile. Pomimo wielu późniejszych przeróbek, zarówno we wnętrzu jak i na zewnątrz budowli, świątynia, co rzadkie w Rzymie, zachowała swój wczesnochrześcijański styl. Pracowali tu tak znani artyści jak Arnolfo di Cambio czy Vassalletto.
Kolejne wielkie nieszczęście spadło na bazylikę w 1823 roku. Wielki pożar zniszczył doszczętnie mury świątyni, oszczędzając jedynie transept i częściowo fasadę, która w konsekwencji musiała i tak zostać zburzona. Z tym wielkim nieszczęściem wiąże się legenda miejska, opowiadająca o ówcześnie panującym papieżu, Piusie VII. Kilka tygodni przed śmiercią zauważył on, że brak miejsca na kolejne medaliony z wizerunkami papieży, zdobiące wewnętrzne mury świątyni. Uznał to za znak zbliżającej się katastrofy. Gdy leżał na łożu śmierci pożar trawił jego umiłowaną bazylikę. Nikt nie miał odwagi przekazać mu złych wieści, zmarł kilka dni później nie poznawszy prawdy. Paradoksalnie pożar przyczynił się do zrobienia miejsca na nowe medaliony, z których obecnie słynie kościół. Dzisiejsza fasada i mozaiki są XIX-wiecznym tworem, podobnie jak pięcionawowe wnętrze z 80 granitowymi kolumnami. Zachowało się jednakże kilka pięknych i bardzo cennych elementów, jak wewnętrzne drzwi ze srebra i brązu, zdobione obrazkami ze Starego i Nowego Testamentu (wykonane w 1070 roku przez Staurachiosa z Chios).
Nad głównym ołtarzem wznosi się dzieło Arnolfiego di Cambio z 1284, cyborium na czterech kolumnach, z figurami świętych. Pod ołtarzem zaś największa atrakcja religijna tego miejsca – grób św. Pawła, datowany na IV wiek. Papież Benedykt XVI ogłosił niedawno, że kości należą do Świętego. Po prawej stronie stoi przepiękny średniowieczny kandelabr paschalny, dzieło słynnej rodziny Cosmatich. Mozaiki w absydzie to zachowane dzieła z czasów Honoriusza, datowane na XIII wiek.