Największa świątynia chrześcijaństwa stanęła nad grobem Św. Piotra, założyciela Kościoła Rzymu i została otwarta w 326 r. Jednakże w epoce renesansu została zburzona, by na jej miejscu powstała cudowna nowa bazylika, a pracę nad nią powierzono Bramante, a następnie Rafaelowi, B. Peruzzi, Antonio da Sangallo i w końcu Michałowi Aniołowi, który zaprojektował kopułę jako dominujący element kościoła.
BUDOWA BAZYLIKI ŚW. PIOTRA
Budowę obecnie stojącej bazyliki rozpoczęto w roku 1506, według projektu Bramantego. Bazylika powstała na miejscu wcześniejszej, tysiącletniej bazyliki Konstantyna Wielkiego.
Bramante wkrótce umiera, a jego projekt zostaje częściowo
zmieniony przez Michała Anioła, który od 1547 kieruje budową – wznosi kopułę część absydy. W roku 1606 Maderno, któremu Papież p wierzył budowę, zmienia plan bazyliki z formy krzyża grcekiego na formę krzyża łacińskiego oraz wznosi potężniejszą fasadę. W roku 1657 Bernini kończy budowę, wznosząc monumentalną kolumnadę.
PLAC ŚW. PIOTRA
Jest to olbrzymi plac mający formę elipsy – otoczony kolumnadą. Ramiona kolumnady oddalają się od siebie idąc w stronę bazyliki. Dzięki temu zabiegowi artyście udało skrócić perspektywę i przybliżyć optycznie fasadę kościoła
W środku placu umieszczono obelisk egipski znaleziony w cyrku Nerona, na którego szczycie umieszczono krzyż, symbol zwycięstwa chrześcijaństwa nad pogaństwem. Z dwóch stron obelisku tryskają dwie fontanny; jedną z nich projektował Maderno, drugą Bernini.
BAZYLIKA SW. PIOTRA.
Fasada.
Z lekko wklęsłego placu wchodzimy do bazyliki po zaprojektowanych przez Berniniego schodach. Po obu stronach schodów umieszczono dwa posągi przedstawiające Św. Piotra i Św. Pawła. Fasada wykonana przez Maderno składa się z licznych, olbrzymich kolumn, między którymi zaprojektowano okna. Ze środkowego okna tzn. loggi Błogosławieństw Papież udziela błogosławieństwa « Urbi et Orbi ».
Portyk.
Jest on dziełem C. Maderno, który ozdobił go stiukami i mozaiką. To tam umieszczono słynną «Navicella» [Łódź] wykonaną przez Giotta w atrium starej bazyliki. Pod portykiem znajdują się także dwa konne posągi: po prawej stronie posąg Konstantyna, po lewej posąg Karola Wielkiego.
Do Bazyliki prowadzi pięć par drzwi. Drzwi środkowe pochodzą z bazyliki Konstantyna i zostały wykonane w XV wieku. Ostatnie drzwi na prawo to słynne Drzwi Święte otwierane przez Papieża w Roku Świętym tzn. raz na 25 lat.
Wnętrze.
Obecnie wchodzimy do właściwego wnętrza bazyliki – największego chrześcijańskiego kościoła
Wnętrze, choć ogromne (mogące pomieścić 60 tys. wiernych), traci swe prawdziwe rozmiary dzięki doskonałej harmonii wszystkich elementów architektonicznych. Długość bazyliki wraz z portykiem 211 m. Wnętrze, które wydaje się być trzynawowe posiada w rzeczywistości jedną szeroką nawę i połączone ze sobą kaplice boczne.
Bazylika jest miejscem, gdzie możemy prześledzić historię chrześcijaństwa i historię sztuki.
Najważniejsze dzieła sztuki znajdujących się w Bazylice:
– Kaplice z prawej strony:
– Kaplica « Pieta »: « Pieta » Michała Anioła-jedna z najwspanialszych rzeźb artysty.
– Kaplica Relikwii: Krucyfiks wykonany prawdopodobnie przez P. Cavalliniego.
– Kaplica św. Sebastiana: « Męczeństwo św. Sebastiana » –
– Pomnik nagrobny księżnej Matyldy z Canossy-Berniniego.
– Kaplica Najświętszego Sakramentu: Tabernakulum wykonane przez Berniniego.
– Kaplica Gregoriańska: Fresk z XII wieku, przedstawiający Najświętszą Maryję Pannę.
– Prawa strona transeptu:
– Pomnik nagrobny Klemensa XIII-neoklasycystyczna rzeźba Canovy.
– Kaplica św. Michała: « Archanioł Michał ».
– Absyda:
Bernini umieścił w absydzie wspaniały « Tron św. Piotra ». Wyobraźnia artysty stworzyła monumentalna, pełną
słońca kompozycję barokową, składającą się z tronu Piotra podtrzymywanego przez czterech Doktorów Kosi oraz jasnego, oświetlanego słońcem okna z gołębicą (wyobrażenie Ducha Świętego), które otaczają pozłacane rzeźby aniołów.
Pośrodku Bazyliki, nad ołtarzem głównym zwanyn także Konfesją, Bernini wykonał w brązie Baldachim trzymywany przez cztery kolumny imponuącej wielkści. Nad baldachimem wznosi się cudowna kopuła-projekt Michała Anioła – zrealizowany przez Fontane.
– Lewa strona transeptu:
– Pomnik nagrobny Aleksandra VII – Berniniego.
– Ołtarz z « Ukrzyżowaniem św. Piotra » – Reniego.
Obok transeptu znajduje się wejście do Zakrystii i do Skarbca, w którym umieszczono bezcenne dzieła sztuki i biżuterję – dary tysięcy wiernych.
– Wracamy do Kościoła.
– Kaplica Klementyńska z pomnikiem nagrobnym VII – dzieło duńskiego rzeźbiarza A. Torwaldsena.
– Kaplica Chóru. W tej bogato zdobionej kaplicy kanoników Bazyliki znajdują się relikwie św. Jana Chryzostoma.
– Pomnik nagrobny Inocentego VIII. To wspaniałe dzieło Renesansu jest jednym z nielicznych zabytków starej Bazyliki.
– Chrzcielnica wykonana przez Fontanę z antycznego sarkofagu porfirowego.
Wejście na kopułę Bazyliki znajduje się obok Chrzcielnicy, pod pomnikiem Marii Klementyny Sobieskiej-wnuczki Jana Sobieskiego.
Z galerii, znajdującej się na bębnie kopuły, można obej rzec wnętrze Bazyliki, natomiast z jej wierzchołka roz; się wspaniały widok na Rzym.
Do zwiedzania udostępniono również podziemia Bazyliki, zwane także Grotami Watykańskimi. Znajdują się one pod Konfesją gdzie, wokół grobu św. Piotra, wybudowano liczne kaplice. Jest wśród nich Kaplica Polska z reprodukcją obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej i Kaplica Litewska z kopią Matki Boskiej Ostrobramskiej. Jeszcze niżej odkryto cmentarz z czasów rzymskich, na którym pochowano Św. Piotra.
Jeśli zamierzacie odwiedzić Św. Piotra, polecamy założyć coś, co przykrywa ramiona i kolana.
Otwarte od 1.11 do 31.03 w godzinach 9.00-18.00 i od 1.04 do 31.10
w godzinach 7.00- 19.00, wejście jest darmowe